✍🏾ରଜତ ବଂଶଳ
କଥା ନେ ଅଛେ ବାର ମାସେ ତେର ତିହାର୍, ହେଲେ କେତେକ୍ ତିହାର୍ କେ ଲୋକ ଯେନ୍ତା ଟାକି ଥିବା ଯେ କେବେ ଆଏବା। ସେନ୍ତା ଗୁଟେ ତିହାର୍ ବା ଯାତ୍ରା ‘ଚୈତ୍ରିଆ’। ଚଇତ୍ ମାସେ ଇଟା ପଡୁଛେ ବଲି କରି ଇଟାର୍ ନା ‘ଚୈତ୍ରିଆ’ ହେଇ ପାରେ। ଦେଖବାର୍ କେ ଗଲେ କଲାହାଣିର ଡଣପାଟ୍ ନେ ଗରିବ ଠାନୁ ମହାଜନ ସବୁ ଚୈତ୍ରିଆ ମାନସନ୍। ଚଇତ୍ ଜନ୍ ଉଦିଆ ଗୁଟେ ଦିନେ ବିହନ୍ ଛିନା ଦିନ ଆସବା କେନ୍ ମଂଗଲ ବାର କେ କି କେନ୍ ଦିନେ ଚୈତ୍ରିଆ ମାନମୁ ସେଟା ଥିର୍ ହେସି।
ସେନ୍ତା ଡଣପାଟ୍ ର ଦୁଖେ ସୁଖେ ଛତର୍ ଟେକି କରି ନିଜର ପନତ କାନି ଥି ଢାପି କରି ଇଠା ନର୍ ରଇତ୍ ପରଜାକେ କାହିଁ କେତେ କାଲନୁ ବଚେଁଇ କରି ଚଲେଇ ଆନୁଥିବା ଇ ଦେବତା ବେହେରା ଗାଁର୍ ମଝାଖୁଲିର୍ ବଡବୁଡା ଗୁଡି ଭିତରେ ଆଚେ ଡଣପଟେନ୍ ଆର୍ ଦଁତେଶରୀ। ସେନ୍ତା ପରା ଗୋତୁମୁଡାନେ ଘାଁଟିମୁଡେନ୍ ଆର୍ ଡହଁଗା ନେ ଲଁକେଶରୀ। ତିନ୍ ବଛରେ ଥରକେ ପାଲି ଭଲି କରି ଇ ଦେବତା ମନକର ଘଁଟ ନିକଲି କରି ଆଖର ପାଖର ଅଶି ଦୁଇଟା ଗାଁ ନେ ସବକର ଘର୍ ଘର୍ ବୁଲି ଲୋକର ଦୁଖ୍ ଶୁନି କରି ଲୋକ ମନକେ ଚଲେଇ ଆନୁଛନ୍। ଇଟା ଯେ କେବେ ଠାନନୁ ଚାଲୁଛେ ହେଟା କୋଏବାର୍ ଲାଗି କେନ୍ ବୁଡା ଶିଆନ୍ ଲୋକ୍ ଆର୍ ନେଇନା।
ବିହନଛିନାର୍ ଆରକର ଦିନେ କୁମାର ଘର ନୁ ମେଟନେ ବନାଲା ଧୂପ ଆଲତି ମଠିଆ ଆର୍ କେଁ କେଁ ଟା ମନେ ଆନଲା ପଛେ ଦେବତାଶିରା ଆର ଘଁଟ ବୋଏବା ଲାଗି ଦୁଇ ଝନ୍ ନେଇ ବଢଲା ନାନୀ ଉପାସ ନେ ଥିସନ୍। ଦେବତା ପୂଝାରୀ ଆଗଲି ମେଟର୍ ମାଠିଆ ବା ଘଁଟ କେ ବନେ କରି ଅଁଖାଲି କରି ଚୋଉଳ ହଲଦୀ ପେନ୍ ନେ ବନା ଲେଖି କରି ଛିଁଟ କପଡା କେ ବନେ ସୁନ୍ଦର କରି ଗୁରଇ କରି ରୁପାର୍ ମୁକୁଟ ପିନ୍ଧାସନ୍ ଏକ୍ ହାଥ୍ ଭିତେକର୍ ଦୁଇଟା ବୋଉଁଶ କେ ମଝା ମାଏଜ ଚେର୍ ଫାଲ କରି ହେତାର ଭିତରେ ଆର ସାନେ ସାନେ ବୋଉଁଶ ଭିରେଇ କରି ସାନନୁ ବଡ଼ ଆକାର ରେ ଖଞ୍ଜି ହେତିନେ ତିନ୍ ରକମ୍ ର ଶିରି ସୁତା କେ ମାକରାଜାଳ ପରା ତିଏର୍ କରି ବଲଦିଆ ଫୁଲ ଭିରେଇ ଦେସନ। ଘଁଟ ଉପରର ଢାପେନ୍ ନେ କଣା ଗୁଟେ କରି ତାକେ ଲଗେଇ ଦେସନ ଯେନ୍ତା ଦେବତାର ଛଁତର। ତାର ପଛେ ଢୋଲ, ମୁହୁରି, ନିସାନ୍, ତାସା, ଘଁଟ, ଶଁଖ ର ବାଜା ଆର ହୁଲିହୁଲି ପରା ଭିତରେ ପୁଜେରି ଦେବତା ମନକେ ଯେନ୍ ରକମେ ଡାକସି ଯେ ଶିରା ମନକେ ତାର ସୁକେ ମାଁ ଚଗି ଯାଏସି। ତାର ପଛେ ଶିରା ଆର ଘଁଟ ବୁଆ ନାନୀ ମନକେ ଦେବତା ପିନ୍ଦବା ସାୟା ବିଲାଉଜ ପିନ୍ଧେଇ ଦେସନ୍।
ପୂଜାରେନ ଘଁଟ ବୁଏଇ ଦିକରି ସେନ୍ଦୁର୍ ହଳଦୀ ଚୋଉଳ ନେ ବନ୍ଦା ପନା କରି ହେଠାନେ କୁରା ହିଁ ଥିବା ଟୁକିଲ ଲୋକ ମାନଂକର ହୁଲହୁଲି ପରା ନେ ଧିର କରି ଘଁଟ ବୁଲାବାର ଆରାମ ହେସି। ହେ ପାଖର ଯେତକି ଲୋକ ବଡ ଶରଧା ନେ ମାଁ ର ଜୟ ଜୟ କାର କରସନ୍।
ତାର୍ ପଛେ ଆରମ୍ ହେସି ଘଁଟ ବୁଲା। ଦୁଇଟା ଘଁଟ ଦିଆରି, ପୂଝାରୀ, ଗଁଟିଆ, ନରିଆ ଆର୍ କେତନି କେତେ ଲୋକ ଚାଲସନ୍ ଗାଁ ଗାଁ କେ, ଲୋକର ଦୁଆରେ ଦୁଆରେ ଦରସନ୍ ଦେବାର୍ ଲାଗି। ମାତରକେ ଗୁଟେ କଥା ଯେ ଯେନ୍ ଗାଁ ନେ ଯଦିଚ କେଁତିର ଲାଗି ପୁନି ଆଗତରାନୁ ଚୈତ୍ରିଆ ମାନି ଦେଲେନା ବଏଲେ ସେ ଗାଁ କେ ଆର୍ ସେ ବଛରେ ଯିବାଟା ନେଇସେ। ଲୋକ ମନେ ନିଜର ବଦନୀ ଆକାର୍ ରେ ନଡିଆ, ପୋରୁଆ, କୁକରା, ବୋକା, ଗଡରା, ପୁଜି କରି ରକତ୍ ଭୋଗ୍ ଦେସନ୍। କେନ୍ କେନ୍ ଭକତ୍ ଘରେ ବାଦଲ୍ ଦେଖିକରି ଚା ପେନ୍ କି ମୁଠେକ୍ ଦେବତାର୍ ଲାଗି ଘଁଟ କେ ଉତାରସନ୍ ଆର୍ ହେତକି ବେଲେ ଦିଆରି ଶିରା କେ ଘରର୍ ଭଲେ ମନ୍ଦେ ପଚରା ଉଚରା କରସନ୍। ଆରୁ ଗୁଟେ ମଜା କଥା ହେଲା ରୋଡେ ରୋଡେ ଘଁଟ ଚାଲି ଗଲା ବେଲକେ ମାଁ ଭଏନ୍ ମନେ ନିଜର ଛୋଟିଆ ଛୋଟିଆ ପିଲା ଟୁକେଲ କେ ତଲେ ନେ ଗୋଡ ଉପରେ ଶୁଏଇ ଥିଲା ବେଲ୍ କେ ଘଁଟ ଆର୍ ଶିରା ମନେ ପିଲା ଟୁକେଲ୍ ର ପେଟ ଉପରେନେ ଗୋଡ କେ ଧିର କରି ମଡେଇ ଧାରକେ ଚାଲସନ୍।ହେନ୍ତା କଲେ ସାନେ ସୁରୁକେ ଆର୍ ବେମାର ସେମାର ନେଇ ହୁଏନା ବଲି କରି ବିସାସ ରହି ଆସିଛେ। ଠିକ୍ ଦିନ୍ ମୁଡ ଆସଲା ବେଲକେ ରାତିର ବେଲେ ବଜା, ଘଁଟ, ଶଁଖ ଆର୍ ହୁଲହୁଲି ନେ ନାଚି ନାଚି କରି ଘଁଟ, ଶିରା ମନେ ଠାକରେନ୍ ଗୁଡିକେ ଖେଟଲା ପଛେ ତାକର ଉପରର୍ ପିନ୍ଦଲା ଦେବତା କପଡା କେ ଖୋଲି ଦିଆଯେସି। ସେଠାନେ ବି ଲୋକ ନିଜର ନିଜର ବଦନି ଆକାର ରେ ପୋରୁଆ, ବୋକା, ଗଡରା ପୂଜା ଦେସନ୍।
ତିନ୍ ବଛରେ ଥରକେ ଦେଶ୍ ବୁଲା ସରଲା ବଛରେ ଗୁଟେ ପୋଡ ପୁଜା ହେସି। ଯାକେ ଦେଖବାର୍ ଲାଗି ହଜାର ହଜାର ଲୋକ୍ ଠୁଲ୍ ହେସନ। ଆଜିର୍ ଯୁଗେ ଇ ସବୁ କଥାକେ ପଢଲା ଗୁନଲା ଲୋକ ଯାହା କୋଏଲେ ବି ଡଣପାଟ୍ ର ଲୋକ ମାନ୍ କର ନିଜର ଦେବୀ ଦେବତା ଉପରେ ଭରସା ଆର୍ ତାର୍ ପୂଜା ସେନତା କେ ସେନତା , କେବେ ନେଇ ଛାଡି ପାରନ୍।