ଧର୍ମେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରଧାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ବିଷ୍ଣୁକାନ୍ତ ଶାସ୍ତ୍ରୀ ରଚନା-ସଂଗ୍ରହ ଲୋକାର୍ପିତ
ଓଡ଼ିଆ ବାର୍ତ୍ତା/ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ (ରଜତ ବଂଶଲ): ଦିଲ୍ଲୀର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ସଂଗ୍ରହାଳୟରେ ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରକାଶିତ ବିଷ୍ଣୁକାନ୍ତ ଶାସ୍ତ୍ରୀ ରଚନା ସଞ୍ଚୟନର ଲୋକାର୍ପଣ ଉତ୍ସବ ଆୟୋଜିତ ହୋଇଯାଇଛି। ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମର ମୁଖ୍ୟ ଅତିଥି ଭାବେ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ମାନ୍ୟବର ଶିକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ଧର୍ମେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରଧାନ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ। କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆରମ୍ଭରେ, ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀର ସଭାପତି ମାଧବ କୌଶିକ, ମନ୍ତ୍ରୀ ଧର୍ମେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରଧାନ, ସଞ୍ଚୟନର ସମ୍ପାଦକ ଡକ୍ଟର ପ୍ରେମଶଙ୍କର ତ୍ରିପାଠୀ ଏବଂ ସଂସ୍କୃତି ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ସଚିବ ଅରୁନିଶ ଚାୱଲାଙ୍କୁ ସ୍ୱାଗତ କରିଥିଲେ। ଏହି ଅବସରରେ ଏକାଡେମୀର ଉପାଧ୍ୟକ୍ଷ କୁମୁଦ ଶର୍ମା ମଧ୍ୟ ଉପସ୍ଥିତ ଥିଲେ।
କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମର ମୁଖ୍ୟ ଅତିଥି ଧର୍ମେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରଧାନ ରଚନା ସଂଚୟନର ଲୋକାର୍ପଣ ସହ ଏଥି ପାଇଁ ଏକାଡେମୀକୁ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଇଥିଲେ। ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ପଣ୍ଡିତ ବିଷ୍ଣୁକାନ୍ତ ଶାସ୍ତ୍ରୀ ଜଣେ ସରସ୍ୱତ ଗବେଷକ ତଥା ଜଣେ ସଂସ୍କୃତିସମ୍ପନ୍ନ ରାଜନେତା। ଶାସ୍ତ୍ରୀଜୀ ଭାରତୀୟ ଦର୍ଶନ ଏବଂ କବିତାର ମହାନ ପରମ୍ପରାର ସାଧକ ଥିଲେ। ପ୍ରାଚୀନରୁ ଆଧୁନିକ ସାହିତ୍ୟ ତାଙ୍କ ଚିନ୍ତାଧାରା ଏବଂ ସମାଲୋଚନାର ବିଷୟ ପାଲଟିଥିଲା। ଏହି ବିଶେଷତା ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଶାସ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ଉଭୟ ପରମ୍ପରା ଭିତ୍ତିକ ଚିନ୍ତାଧାରା ଏବଂ ନୂତନ ପିଢ଼ି ସହିତ ଯୋଡିଥାଏ। ଶାସ୍ତ୍ରୀଜୀ ସବୁ କ୍ଷେତ୍ରରେ – ଶିକ୍ଷା, ସାହିତ୍ୟ, ସମାଜ, ସଂସ୍କୃତି, ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକତା ଏବଂ ରାଜନୀତିରେ ସ୍ମରଣୀୟ ଅବଦାନ ରଖିଥିଲେ।
ଶାସ୍ତ୍ରୀ ଜୀଙ୍କର ଲୋକପ୍ରିୟତା ପାଇଁ ମୁଁ ତିନୋଟି ସ୍ପଷ୍ଟ କାରଣ ଦେଖୁଛି: ତାଙ୍କର ବିଦବତ୍ତା, ନମ୍ରତା ଏବଂ ବିଶ୍ୱସନୀୟତା। ଏହି ତିନୋଟି ଗୁଣ ଶାସ୍ତ୍ରୀଜୀଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ସହ ସହମତ ନଥିବା ଲୋକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସୁଦ୍ଧା ଲୋକପ୍ରିୟ କରାଇଥିଲା।
ଭାରତୀୟ ସଂସ୍କୃତି, ଧର୍ମ, ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକତା ଏବଂ ସାହିତ୍ୟକୁ ଅଗ୍ରଗତି କରିବାରେ ସେ ବହୁତ ଅବଦାନ ଦେଇଛନ୍ତି। ସେ ସାହିତ୍ୟର ସମସ୍ତ ବିଭାଗ ମଧ୍ୟରେ କବିତାକୁ ବହୁତ ପସନ୍ଦ କରୁଥିଲେ। କବିତା ତାଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ସୁନ୍ଦର ଜୀବନ ଶକ୍ତି ଥିଲା। କବିତା ପ୍ରତି ତାଙ୍କର ଅପାର ପ୍ରେମ, ପ୍ରଭୁ ରାମଙ୍କ ପ୍ରତି ଅପାର ଭକ୍ତି ଏବଂ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନିଷ୍ଠା ତାଙ୍କୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର କରିଥିଲା। ପ୍ରେରଣାଦାୟକ ଭାଷଣ, ଚିନ୍ତାଶୀଳ ଲେଖା ଏବଂ ବକ୍ତୃତା ମାଧ୍ୟମରେ ଶାସ୍ତ୍ରୀ ଜୀ ଅନେକ ବ୍ୟକ୍ତି, ଅନୁଷ୍ଠାନ ଏବଂ ଦେଶକୁ ନୂତନ ଦର୍ଶନ ଦେଇଥିଲେ। ଶ୍ରୀ ପ୍ରଧାନ ସ୍ମୃତିଚାରଣ ମାଧ୍ୟମରେ କହିଥିଲେ ଯେ ବିଷ୍ଣୁକାନ୍ତ ଶାସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ମାଧ୍ୟମରେ ସେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଦେଶର ଏକତାର ମନ୍ଦିର ‘ସଂସଦ ଭବନ’ ଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଶାସ୍ତ୍ରୀଜୀ ଜଣେ ମହାନ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ ଯିଏ ଏକ ଲକ୍ଷ୍ୟ ଭିତ୍ତିକ ଜୀବନ ବିତାଉଥିଲେ। ହିନ୍ଦୀ ପ୍ରତି ତାଙ୍କର ପ୍ରେମ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଥିଲା। ଅନେକ ଘଟଣା ବିଷୟରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରି ଶ୍ରୀ ପ୍ରଧାନ ଶାସ୍ତ୍ରୀ ଜୀଙ୍କର ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱର ବିଭିନ୍ନ ଦିଗ ବିଷୟରେ ବିସ୍ତୃତ ଭାବରେ ଆଲୋଚନା କରିଥିଲେ। ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ନୂତନ ଶିକ୍ଷା ନୀତି ହେଉଛି ସ୍ୱାମୀ ବିବେକାନନ୍ଦ ଏବଂ ଶାସ୍ତ୍ରୀଜୀ ପରି ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱମାନେ ପ୍ରଚାର କରିଥିବା ଭାରତୀୟତାର ଫଳାଫଳ। ସେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଥିଲେ ଯେ ଏହା କେବଳ ଏକ ପୁସ୍ତକ ଉନ୍ମୋଚନ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ନୁହେଁ ବରଂ ଏହା ଏକ ଉଚ୍ଚ ଚିନ୍ତାଧାରାର ଉତ୍ସବ। ସେ ଏହାକୁ ଶାସ୍ତ୍ରୀଜୀଙ୍କୁ ପ୍ରତି ପ୍ରକୃତ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ବୋଲି କହିଥିଲେ।
ସ୍ୱାଗତ ଭାଷଣରେ ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀର ସଚିବ ଡକ୍ଟର ଶ୍ରୀନିବାସରାଓ କହିଥିଲେ ଯେ ଏକାଡେମୀ ପାଇଁ ଏହା ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଅବସର। ସେ ବିଷ୍ଣୁକାନ୍ତ ଶାସ୍ତ୍ରୀ ରଚନା -ସଞ୍ଚୟନର ବିଷୟରେ ସଂକ୍ଷେପରେ ସୂଚନା ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ।
ବିଷ୍ଣୁକାନ୍ତ ଶାସ୍ତ୍ରୀଙ୍କର ଯୋଗ୍ୟ ଶିଷ୍ୟ ତଥା ପୁସ୍ତକର ସମ୍ପାଦକ ଡକ୍ଟର ପ୍ରେମଶଙ୍କର ତ୍ରିପାଠୀ ତାଙ୍କ ବକ୍ତବ୍ୟରେ କହିଥିଲେ ଯେ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଶାସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ ବହୁମୁଖୀ ଥିଲା। ସେ ଶାସ୍ତ୍ରୀ ଜୀଙ୍କର କାର୍ଯ୍ୟ ବିଷୟରେ ବିସ୍ତୃତ ଭାବରେ ଆଲୋଚନା କରିଥିଲେ। ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ସାହିତ୍ୟ ଏବଂ ରାଜନୀତିକୁ ନିକଟତର କରିବା ପାଇଁ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଶାସ୍ତ୍ରୀ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ।
ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀର ସଭାପତି ମାଧବ କୌଶିକ କହିଥିଲେ ଯେ ସାହିତ୍ୟିକମାନଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟ ଚୟନ କରି ଋଷି ପ୍ରତିମ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ଋଣ ପରିଶୋଧ କରୁଛୁ। କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଶେଷରେ ଏକାଡେମୀର ଉପାଧ୍ୟକ୍ଷା ଡକ୍ଟର କୁମୁଦ ଶର୍ମା ସମସ୍ତ ଅତିଥିଙ୍କୁ କୃତଜ୍ଞତା ଜଣାଇବା ସହ କହିଥିଲେ ଯେ ଭାରତୀୟ ଜୀବନର ମୂଲ୍ୟବୋଧକୁ ପୁନଃ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା ପାଇଁ ଶାସ୍ତ୍ରୀ ଜୀ ବହୁତ ଭଲ କାମ କରିଛନ୍ତି।