ଓଡ଼ିଆ ବାର୍ତ୍ତା କଳାହାଣ୍ଡି (ଲିଙ୍ଗରାଜ ମିଶ୍ର): ଗଡ଼ଜାତ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଛାଡ଼ି କଳାହାଣ୍ଡିବାସୀ ଗୁରୁବାର ଭାଦ୍ର ଶୁକ୍ଳ ପଞ୍ଚମୀ ତିଥିରେ ନୂଆ ଖାଇବେ । ଆଜି ନୂଆଖାଇର ପୂର୍ବଦିନ ହୋଇଥିବାରୁ ପାରମ୍ପରିକ ରିତିନିତି ଅନୁକ୍ରମେ ଧରଣୀ ପୀଠରେ ଖେଡସୁଆ ଓ ଘରେ ଘରେ ଉପାସ ବିଧି ପାଳିତ ହେଉଛି । ନୂଆଖାଇର ପୂର୍ବ ଦିବସକୁ ‘ଉପାସ୍ ଦିନ୍’ ବୋଲି କୁହାଯାଇଥାଏ । ଏହି ଦିନ ଧର୍ନୀ ପୀଠରେ ଖେଡ଼ଶୁଆ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥାଏ । ଗ୍ରାମର ଗୌନ୍ତିଆ ଓ ଜାନୀ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ମୁଖ୍ୟ ଭୂମିକା ନିର୍ବାହ କରିଥାନ୍ତି । ଗୌନ୍ତିଆ ଏହି ଦିନ ନିଜ ଶସ୍ୟକ୍ଷେତ୍ରକୁ ଯାଇ ବର୍ଷର ପ୍ରଥମ ଅମଳଯୋଗ୍ୟ ଛେଟକା ଧାନ କ୍ଷେତରେ କ୍ଷୀର ଢାଳି ଭୂଦେବୀଙ୍କ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ପ୍ରଣିପାତ କରିଥାନ୍ତି ଓ କ୍ଷେତରୁ କିଛି ଧାନ କେଣ୍ଡା ଆଣିଥାନ୍ତି । ପୂର୍ବରୁ ଧର୍ନୀ ଦେବୀଙ୍କ ଆସ୍ଥାନକୁ ସଫାସୁତୁରା କରାଯାଇଥାଏ । କ୍ଷେତରୁ ଆଣିଥିବା ଧାନକୁ ଗୌନ୍ତିଆ ଓ ଜାନୀ ଧର୍ନୀ ଦେବୀଙ୍କ ପାଖରେ ରଖି ପାରମ୍ପରିକ ବିଧାନରେ ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା କରିଥାନ୍ତି । ଏହି ଦିନ ଧର୍ନୀ ଦେବୀଙ୍କ ପାଖରେ ମଦ୍ୟ ଅର୍ପଣ କରାଯାଇଥାଏ ଏବଂ ଏହାକୁ ଗୌନ୍ତିଆ, ଜାନୀ, ଝାଙ୍କର ଓ ଗଣା ପ୍ରସାଦ ଜ୍ଞାନରେ ସେବନ କରିଥାନ୍ତି । ଏହିଦିନ ଗୃହକର୍ତ୍ତାମାନେ ଓପାସ ରହି ସନ୍ଧ୍ୟା ପରେ ନିଜନିଜ ମଶାନ୍କୁନାରେ ଆସନ୍ତା କାଲି ନୂଆ ଖାଇବା ବୋଲି ଗୃହର ଇଷ୍ଟ ଦେବାଦେବୀ ଓ ପିତୃପୁରୁଷଙ୍କୁ ନିମନ୍ତ୍ରଣ କରିଥାନ୍ତି ।
