ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ଏକ ଅଭିନବ କାବ୍ୟ ‘ଠାକୁରାଣୀ’ -ଅତିଥି
ଓଡ଼ିଆ ବାର୍ତ୍ତା/ ବାଲେଶ୍ୱର (କୃଷ୍ଣକୁମାର ମହାନ୍ତି): ‘ଠାକୁରାଣୀ’ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ଏକ ଅଭିନବ କାବ୍ୟ । କୌଣସି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କାହାଣୀ ବା ଘଟଣାପ୍ରବାହ ନ ଥାଇ କେବଳ ଅନୁଭବ ଓ କଳ୍ପନାକୁ ନେଇ ଦୁଇ ଶହ ପୃଷ୍ଠାର ଏକ ଦୀର୍ଘ କବିତା ରଚନା କରିବା ବାସ୍ତବିକ୍ ଏକ ବିସ୍ମୟ ଭଳି ମନେହୁଏ । ନବାଗତ କବି ପ୍ରଦୀପ୍ତ ନନ୍ଦ ଏଭଳି ଏକ ସୃଜନଶୀଳ ଚମତ୍କାରିତା ପାଠକ ସମାଜରେ ଆଦୃତ ହେବ ବୋଲି କଟକର ଶତାବ୍ଦୀ ଭବନ ଠାରେ ଅୟୋଜିତ ‘ଠାକୁରାଣୀ’ର ଉନ୍ମୋଚନ ଉତ୍ସବରେ ଅତିଥିଗଣ ମତବ୍ୟକ୍ତ କରିଛନ୍ତି । ଏହି ଉତ୍ସବରେ ମୁଖ୍ୟ ଅତିଥି ଭାବେ ଯୋଗ ଦେଇ ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀର ସଭାପତି ଡକ୍ଟର ହୃଷୀକେଶ ମଲ୍ଲିକ କହିଥିଲେ ଯେ, କବି ପ୍ରଦୀପ୍ତ ନନ୍ଦଙ୍କ ‘ଠାକୁରାଣୀ’ କାବ୍ୟ ଆମର ପ୍ରାଚୀନ ପରମ୍ପରା ଓ ସଂସ୍କୃତିର ପୃଷ୍ଠଭୂମି ଉପରେ ରଚିତ । ପୁରୁଷର ପ୍ରକୃତି ପ୍ରତି ସମର୍ପଣ ଭାବକୁ ଉପଜୀବ୍ୟ କରି ‘ଠାକୁରାଣୀ’ କାବ୍ୟ ରଚନା କରାଯାଇଛି । ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କ ଘରେ ଘରେ ଗୋଟିଏ ଲେଖାଏଁ ଠାକୁରାଣୀ ଅଛନ୍ତି । ରକ୍ତମାଂସର ଏହି ଠାକୁରାଣୀ ଦିବ୍ୟ ଚେତନାର ପ୍ରତୀକ । ଆମର ପୁରୁଷ କୈନ୍ଦ୍ରିକ ସମାଜରେ ଆମେ ଅନେକ ସମୟରେ ନାରୀକୁ ଅବହେଳା କରିଥିଲେ ହେଁ ନାରୀ ଯେ ସମସ୍ତ ସୃଷ୍ଟିର ଊର୍ଦ୍ଧ୍ୱରେ, ଏହା କେହି ଭୁଲିଯିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ ।ରକ୍ତମାଂସର ସେହି ନାରୀ ସୃଷ୍ଟି, ସ୍ଥିତି, ବିଲୟର ଆଧାର । ଜନନୀ, ଜାୟା, ଭଗିନୀ ରୂପରେ ନାରୀ ପୁରୁଷକୁ ପ୍ରତିପାଳିତ କରି ଆସିଛି । ଯୁଗେ ଯୁଗେ ନାରୀଶକ୍ତିର ଆରାଧନା ରହିଆସିଛି । ଯୋଗୀ ଅରବିନ୍ଦ, ବିଶ୍ୱକବି ରବୀନ୍ଦ୍ରନାଥ ପ୍ରମୁଖଙ୍କ ରଚନାରେ ନାରୀ ମହିମାନ୍ୱିତ । ତେଣୁ ନାରୀର ଜୟଗାନ କରିବା ଆମର ଶ୍ରେୟ । ଆଜି ସମାଜର ସବୁସ୍ତରରେ ମହିଳା ସଶକ୍ତିକରଣର କଥା କୁହାଯାଉଥିବା ବେଳେ ‘ଠାକୁରାଣୀ’ କାବ୍ୟର ରଚନା ଅଧିକ ତାତ୍ପର୍ଯ୍ୟପୂର୍ଣ୍ଣ ମନେହୁଏ ।
ମୁଖ୍ୟ ବକ୍ତା ଭାବେ ଯୋଗ ଦେଇ ବିଶିଷ୍ଟ କବି ତଥା ପ୍ରାବନ୍ଧିକ ଡକ୍ଟର ଶତୃଘ୍ନ ପାଣ୍ଡବ ‘ଠାକୁରାଣୀ’କୁ ଓଡ଼ିଆ କାବ୍ୟଧାରାରେ ଏକ ଉତ୍କୃଷ୍ଠ କାବ୍ୟ ଭାବେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଥିଲେ । ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ନାରୀକୁ ନେଇ ଅନେକ କାବ୍ୟ ପୂର୍ବରୁ ରଚନା କରାଯାଇଛି । ଏହା ପୌରାଣିକ କଥାବସ୍ତୁ ବା କାଳ୍ପନିକ କାହାଣୀ ଉପରେ ଆଧାରିତ ହୋଇଛି । ମାତ୍ର ବିନା କାହାଣୀର ଅବତାରଣାରେ ବା ଘଟଣାବଳୀର ଗତିଶୀଳତାରେ ଶୂନ୍ୟରୁ ଏଭଳି ଏକ ଦୀର୍ଘ କାବ୍ୟ ରଚନା କରିବା ବିସ୍ମୟକର ମନେହୁଏ । ତେବେ ନବାଗତ କବି ପ୍ରଦୀପ୍ତ ନନ୍ଦ ନିଜ ସୃଜନଶୀଳତା ବଳରେ ଏଭଳି ଚମତ୍କାରିତା ଦେଖାଇ ଆମକୁ ଚମତ୍କୃତ କରିଛନ୍ତି । ସମ୍ମାନିତ ବକ୍ତା ଅଧ୍ୟାପିକା ଡକ୍ଟର ନୀଳିମା ପ୍ରିୟଦର୍ଶିନୀ କହିଥିଲେ ଯେ ପ୍ରଦୀପ୍ତ ନନ୍ଦ ଆକାଶବାଣୀ, ଦୂରଦର୍ଶନ ତଥା ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଜଗତରେ ଜଣେ ସଫଳ ନାଟ୍ୟକାର ତଥା ଗୀତିକାର ଭାବେ ବେଶ୍ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ । ମାତ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଜଗତରେ ‘ଠାକୁରାଣୀ’ ଭଳି ଏକ ଦୀର୍ଘ କାବ୍ୟ ରଚନା କରି ସେ ଜଣେ ସଫଳ କବିର ସ୍ୱୀକୃତି ଲାଭ କରିଛନ୍ତି । ‘ଠାକୁରାଣୀ’ ପୁସ୍ତକର ଲେଖକ କବି ପ୍ରଦୀପ୍ତ ନନ୍ଦ ଏହି କାବ୍ୟ ରଚନାର ପ୍ରେକ୍ଷାପଟ ଓ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ପ୍ରକାଶ କରି ଏକ ଆବେଗମୟ ବକ୍ତବ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ।
ପ୍ରାରମ୍ଭରେ ‘ଠାକୁରାଣୀ’ ପୁସ୍ତକର ପ୍ରକାଶକ ତଥା ଶ୍ରଦ୍ଧା ପବ୍ଲିକେଶନ୍ର ମୁଖ୍ୟ କବି ସମରେନ୍ଦ୍ରନାଥ ମହାପାତ୍ର ସ୍ୱାଗତ ସମ୍ଭାଷଣ ଦେଇଥିବା ବେଳେ ଆକାଶବାଣୀର ଅବସରପ୍ରାପ୍ତ ଘୋଷକ ବସନ୍ତ ମହାନ୍ତି ଅତିଥି ପରିଚୟ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ । ଶେଷରେ ଅନ୍ୟତମ ପ୍ରକାଶକ ତଥା ଲେଖକ ଅଜିତ୍ କୁମାର ମହାପାତ୍ର ଧନ୍ୟବାଦ ଅର୍ପଣ କରିଥିଲେ । ଲଘୁଚାପ ଜନିତ ବର୍ଷା ଲାଗି ରହିଥିବା ସତ୍ତ୍ୱେ ଏହି ଉତ୍ସବରେ ବହୁ ସାହିତ୍ୟ ସଂସ୍କୃତିପ୍ରେମୀ ଯୋଗଦେଇଥିଲେ ।
